«Επιτίμιο» με πρόσθετα μέτρα που φτάνουν ή και θα ξεπεράσουν τα 6 δισ. ευρώ, «ρίχνει» στους έλληνες πολίτες ο νέος «κανόνας» που επιβάλλει ο γαλλογερμανικός άξονας στις χώρες με υψηλά ελλείμματα. Ενώ με τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση, το 2015 το διαρθρωτικό έλλειμμα στη χώρα μας θα φτάνει στα 4,8 δισ. ευρώ και το 2016 θα ανέβαινε στα 6,8 δισ. (επειδή θα τελείωνε η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου), τελικά θα πρέπει να ληφθούν και νέα μέτρα για να μειωθεί (το 2016) σε 1 δισ. το πολύ!
Πρόκειται για μέτρα πέραν των «κρυφών» (της τριετίας 2013-2015 που προβλέπει αλλά δεν εξειδικεύει ακόμα το μεσοπρόθεσμο) αλλά και πλέον των πρόσθετων που τυχόν χρειαστούν για να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» των περίπου 3 δισ. που άνοιξε το 2011.
Η επιβολή των νέων πρόσθετων μέτρων υπαγορεύεται από τον «δημοσιονομικό κανόνα» που η ΕΕ επιδιώκει να κατοχυρωθεί στη χώρα μας άμεσα με νόμο -και μελλοντικά στο Σύνταγμα.
Όπως διευκρινίζουν από την κυβέρνηση, η υποχρέωση για μηδενικό διαρθρωτικό έλλειμμα (0,5% του ΑΕΠ το πολύ) θα ισχύσει για τη χώρα μας από το 2016, μετά τη λήξη του μεσοπροθέσμου προγράμματος που εφαρμόζεται ως το 2015. Δεν διευκρινίζουν όμως αν θα επιδιωχθεί σταδιακή προσέγγιση του στόχου για το 2016, με πρόσθετες δράσεις έως το 2015, ή θα χρειαστεί να καλυφθεί «μια και έξω» με ειδικά μέτρα στη διάρκεια του 2016.
Τι προβλέπει ο νέο κανόνας; Ότι απαγορεύεται να ξεπεράσει το 0,5% του ΑΕΠ (ή τα περίπου 2 δισ. ευρώ το χρόνο με τα σημερινά δεδομένα) το «διαρθρωτικό έλλειμμα» της χώρας.
Το «διαρθρωτικό έλλειμμα», μικρή μόνο σχέση έχει όμως με το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης όπως το μετράνε ως τώρα κυβέρνηση και Τρόικα. Πρόκειται για ένα μέγεθος που μετράει κάθε χρόνο τι μπαίνει, τι βγαίνει και τι μένει στα κρατικά ταμεία, χωρίς να συνυπολογίζονται τα έκτακτα μέτρα (πχ έκτακτα χαράτσια με ημερομηνία λήξεως όπως παρουσιάστηκε αρχικά πως θα ήταν η έκτακτη εισφορά ακινήτων μέσω των λογαριασμών ρεύματος) και οι έκτακτες δαπάνες (πχ αποζημιώσεις μετά από πυρκαγιές ή πλημμύρες).
Ουσιαστικά δείχνει τα «πάγια» έξοδα ενός κράτους για να συντηρηθεί, τα τακτικά του έσοδα (από φόρους κλπ) και τι πρέπει να δανείζεται κάθε χρόνο. Θα συνυπολογίζει μάλιστα σαν «πάγια έξοδα» και τους υπέρογκους τόκους που πρέπει να εξυπηρετήσει το καταχρεωμένο ελληνικό δημόσιο τα επόμενα χρόνια, χωρίς να έχουν σημασία πχ τα πρωτογενή πλεονάσματα και ό,τι άλλο ως τώρα προέβαλλε η ελληνική πλευρά ή εξέταζε και απαιτούσε η Τρόικα.
Ενδεικτικά για το τι μας περιμένει είναι τα στοιχεία από τις οικονομικές προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τη χώρα μας, ως προς το «διαρθρωτικό έλλειμμα».
Ενώ το Μεσοπρόθεσμο για φέτος υπολογίζει έλλειμμα γενικής κυβέρνησης 19,683 δισ. ευρώ ή 9% του ΑΕΠ, το ΔΝΤ υπολογίζει το «διαρθρωτικό έλλειμμα» (structural deficit) σε 15,387 δισ. (δηλαδή 6,76% του ΑΕΠ). Αντίστοιχα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές της προβλέψεις υπολογίζει το «κυκλικά σταθμισμένο έλλειμμα» (ύστερα δηλαδή από ειδικούς υπολογισμούς και αναπροσαρμογές για να υπολογίσει τις τακτικές δαπάνες και να αφαιρέσει τα έκτακτα έσοδα) σε 9,361 δισ. ευρώ (ή 4,3% του ΑΕΠ).
Αν δεν αλλάξει κάτι στο Μεσοπρόθεσμο, το 2015 το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης θα είναι αντίστοιχα 9,623 δισ. (ή 4,2% του ΑΕΠ που υπολογίζεται σε 227,5 δισ. για τότε στο Μεσοπρόθεσμο). Αντιστοίχως όμως και το ΔΝΤ υπολογίζει πως το «διαρθρωτικό έλλειμμα» θα φτάνει σε 4,756 δισ. ευρώ (ή 2,09% του ΑΕΠ), προσεγγίζοντας αισθητά το στόχο του 0,5% του ΑΕΠ που θέτει ο κανόνας.
Για το 2016 όμως, οπότε θεωρητικά θα έχουν εκπνεύσει τα μέτρα που προβλέπει το Μνημόνιο, το ΔΝΤ υπολογίζει ότι το διαρθρωτικό έλλειμμα θα εκτιναχθεί και πάλι στα 6,753 δισ. ευρώ (δηλ. περίπου 3% του ΑΕΠ) ενώ ο «κανόνας» θα απαιτεί να μην ξεπερνά τα 1,1 δισ. ευρώ το πολύ –και εφόσον ως τότε η χώρα γνωρίζει ρυθμούς Ανάπτυξης με ρυθμούς 2%-3% ετησίως.
Για να καλυφθεί τότε χωρίς πρόσθετα μέτρα η «τρύπα» της τάξεως των 5,6 δισ. (και βάλε) θα πρέπει είτε να αποδώσουν πολλά περισσότερα τα μέτρα που θα λαμβάνει ως τότε η ελληνική κυβέρνηση, είτε η οικονομία να «τρέχει» με ρυθμούς της τάξεως του έως και 7% ετησίως –πράγμα που δεν προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσμο και φαντάζει αδύνατο με τα σημερινά δεδομένα.
Όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις Παπαδήμου πάντως, εάν δεν καλυφθούν με άλλον τρόπο τα βάρη αυτά, τότε θα ληφθούν «αυτόματα μέτρα» μείωσης του ελλείμματος, όπως προβλέπει ο νέος δημοσιονομικός κανόνας.
